Počeci jajačkog planinarstva imaju duboke korijene i sežu čak do austrougarskog perioda i njihovog «Kulturbunda», preko planinarskih društava «Gorica» i «Ranče», koja su djelovala prije drugog svjetskog rata, a postojalo je i društvo «Prijatelj prirode»..
Samo po sebi je razumljivo da u ratnom vihoru društvo nema nikakve aktivnosti, ali se ubrzo nakon rata u Jajcu održava obnoviteljska skupština i kreće se sa obnovom doma na Ćusinama, koji se nalazi iznad samog jezera i teško da i jedno drugo društvo ima tako atraktivnu lokaciju doma. Uporedo se društvo aktivira i na organiziranju lokalnih pohoda, a uzima učešća i na pohodima drugih društava i tako ponovno uspostavlja pokidane veze sa drugim društvima.
Svojim djelovanjem na mnogim poljima društvo je dokazalo da ima snage i entuzijazma za ostvarenje rezultata koji su daleko iznad očekivanja, i to ne samo na državnom nivou nego i šire, uspostavljanjem suradnje sa društvima i organizacijama iz drugih zemalja.
Čvrsto se nadamo da će se aktivnosti društva nastaviti i dalje, na zadovoljstvo svih nas.
Prilog za historijat P.D. Ćusine
Nisam historičar, ali znam da ljudi stvaraju historiju, a historijski događaj bez imena i ljudi koji su u događaju učestvovali, je polovičan. Kada se radi o historiji grada i društvenom životu u gradu sada je moguće, zahvaljujući savremenoj tehnici, zabilježiti ime svakog čovjeka koji je davao dio sebe za aktivnost koju voli, za aktivnost od opšteg interesa, za koju ne očekuje niti će možda dobiti neku nagradu ili priznanje. Takvi su sportisti i aktivisti u mnogim društvenim organizacijama čija imena bi trebala biti trajno zabilježena za historiju grada.
Planinarsko društvo Ćusine formirano je 1961. godine pod nazivom "Planinarsko društvo Energoinvest Jajce", pri Tvornici metalnih konstrukcija Energoinvest Jajce. Inicijativa za formiranje društva potekla je iz posjete tvornici i Jajcu Planinarskog društva Energoinvest Sarajevo.
Pod imenom P.D. Energoinvest Jajce društvo je djelovalo, dok se nije uz pomoć Tvornice, kupilo zemljište za planinarski dom, izgradio put od Zaskoplja do doma i izgradio dom, za koji je projekt izradio Ćamil Ljubović.
Izgradnjom doma stvoreni su uslovi za opstanak društva pa je zaključeno da društvo treba dobiti novo ime nekog lokalnog simbola koji asocira na planinarstvo. Tako se došlo do novog imena drustva - "Ćusine".
U P.D. Energoinvest bilo je članova koji nisu bili zaposleni u Energoinvestu, kao što su Osman Rupić, Hazim Hamur, Vafo Ganibegović i drugi.
U P.D. Energoinvest bili su članovi Upravnog odbora i istaknuti aktivisti: Mesud Bubrić, Drago Ljubez, Midhat Ćelhasić, Zvonko Golubović, Žarko Delić, Bajro Kovačević, Smail Hadžiosmanović, Adolf Kudernaček, Mehmed Mačak i drugi.
Bajro Kovačević bio je vođa režijske grupe za izgradnju puta i doma. Sekretar P.D. Energoinvest bio je Osman Rupić, sekretar tadašnjeg preduzeća Šedinac, a predsjednik Ćamil Ljubović, direktor tadašnje Tvornice Energoinvest Jajce.
P.D. Ćusine privremeno je prekinulo aktivnost zbog ratnih okolnosti 1992.godine. Sreća bi bila kad bi se pronašla ranija arhiva društva i upotpunila njegova historija.
Ćamil Ljubović
Velid Hrnjić
Predsjednik P. D. Ćusine
00387 (0) 65 15 85 28